Ceny węgla jak z horroru [AKTUALIZACJA]

Obecna sytuacja na rynku węgla opałowego znacznie odbiega od tej sprzed lat. Nie dość, że węgiel jest horrendalnie drogi, to jeszcze go brakuje. Nadejście kolejnego sezonu grzewczego może oznaczać wielkie problemy dla tych, którzy nim ogrzewają domy. Polska miała odchodzić od węgla, ale okazuje się, że to najbardziej popularny towar tej wiosny. Podaż węgla na przestrzeni ostatnich lat malała znacznie szybciej niż popyt, a powstałą w ten sposób lukę uzupełniał węgiel z importu. Odcięcie rosyjskich dostaw powoduje brak około 11 milionów ton. To 6 mln ton niedoboru w energetyce, 5 mln ton zabraknie na rynku indywidualnym.

Cenowy kosmos. Problemy m.in. dla rolników

Na wielu składach nie ma węgla a ludzie ratują się między innymi handlem drewnem. Cena 3 tys. zł za tonę węgla to istne szaleństwo (rok temu wg GUS było to 800 zł). Dla wielu domowych budżetów to będzie nie do przeskoczenia. Ludzie będą palić, czym tylko się da, będą też spalać śmieci. Drogi węgiel uderzy głównie w najuboższych, głównie na wsiach. Wiktor Szmulewicz, prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych potwierdza, że wzrost cen węgla to dla polskiej wsi bardzo poważny problem.

– W tym wypadku nie chodzi tylko o ogrzewanie domów. W sektorze rolniczym nadal np. wiele szklarni i kurników ogrzewanych jest węglem. Do tej pory był on tańszy i bardziej dostępny niż gaz. Teraz wielu rolników ma z tego powodu duży problem, bo tak naprawdę nie mają alternatywy. Przestawianie się na gaz, który ciągle drożeje jest z kolei dla nich bardzo ryzykowne – komentuje i dodaje, że w efekcie rolnicy stoją dzisiaj przed trudnym dylematem, muszą zapewnić odpowiednie plony i jednocześnie utrzymać swoje rodziny, co w kontekście gwałtownego wzrostu cen staje się coraz trudniejsze. Wzrost cen węgla jednak najmocniej dotknie uboższych rolników oraz innych mieszkańców wsi, w tym np. emerytów oraz osoby o najniższych dochodach, co w efekcie przyczyni się do zwiększenia skali tzw. ubóstwa energetycznego w Polsce. Potwierdzają to dane Izby Gospodarcza Sprzedawców Polskiego Węgla, z których wynika, że w obecnym sezonie grzewczym odsetek gospodarstw znajdujących się w sytuacji tzw. ubóstwa energetycznego, czyli wydających powyżej 10 proc. swoich dochodów na ogrzewanie wzrósł już do 31 proc. 

Czy zabraknie węgla w Polsce? 

Przy embargu na „Rosję” nie ma możliwości sprowadzania węgla z rosyjskich kopalń, natomiast krajowi producenci nie są w stanie pokryć zapotrzebowania. W składach opałowych panika. Niektórzy zapobiegliwie już kupili węgiel lub ekogroszek na przyszłą zimę. Sprzedawcy reglamentują węgiel, nie można go zamawiać, rezerwować ani kupować przez internet. Odbiór tylko osobisty i tylko w ograniczonych ilościach – informuje krajowy producent węgla Tauron. Również Polska Grupa Górnicza realizuje podobny schemat. Węgiel jest podstawowym źródłem ciepła dla większości domów jednorodzinnych w Polsce i w sporej liczbie mieszkań w przedwojennych kamienicach. I tu uwaga: rząd pochylił się nad problemem rosnących rat kredytowych, ale zapomniał o osobach, które ogrzewają się węglem. Kopalnie apelują, żeby nie nakręcać paniki, a węglowy bilans byłby lepszy, gdyby zredukować zużycie. Pytanie czy jest to możliwe. To zależy od tego, czy dom jest ocieplony, od jego powierzchni, a przede wszystkim od tego, czy zima jest łagodna czy mroźna. Można przyjąć, że typowy dom zużywa 2-3 tony węgla na sezon. Czyli jeśli ktoś wydawał na ogrzewanie ok. 2400 zł w skali roku to teraz wyda nawet 9000 zł. Chodzi też o to, by ograniczyć zużycie węgla poprzez docieplenie budynków, tak by zmniejszyć ilość zużywanego surowca. Koszt kompleksowej termomodernizacji budynku wynosi od 200 zł do 400 zł za 1 m² powierzchni użytkowej. Dla budynku o powierzchni użytkowej 150 m² będzie wynosił od 30 000 zł do 60 000 zł. Takie szacunki przedstawia Instytut Ekonomii Środowiska i wnioskuje, że do ocieplenia lub docieplenia kwalifikuje się co najmniej 72% polskich domów jednorodzinnych! 

Wysokie ceny węgla a plany UE

Węgiel jest podstawowym źródłem ciepła dla większości domów jednorodzinnych w Polsce i w sporej liczbie mieszkań w przedwojennych kamienicach. W sumie to 3 mln osób. Na bilans energetyczny składa się nie tylko cena surowca, ale też zużyta jego ilość. Nie bez powodu w Unii Europejskiej padają pomysły obniżki o 1-2 stopnie Celsjusza temperatury w mieszkaniach i domach, co pozwoli ograniczyć zużycie gazu lub węgla. Dotyczy to zresztą nie tylko ogrzewania. Według Europejskiej Rady Bezpieczeństwa Transportu Drogowego (ETSC) zmniejszenie prędkości na autostradzie ze 130 km/h do 100 km/h daje oszczędność paliwa na poziomie 25%.

Rekompensaty za drogi węgiel

Firmy, które sprzedadzą węgiel po ok. 1000 zł za tonę, będą mogły liczyć na rekompensatę ok. 750 zł za tonę.W ten sposób odbiorca końcowy uzyska produkt w cenie akceptowalnej, a sprzedawca będzie mógł realizować zysk - zapowiedział dzisiaj w Polskim Radiu pełnomocnik ministra klimatu ds. bezpieczeństwa energetycznego Wojciech Krawczyk. Dzisiaj na Radzie Ministrów będzie przedstawione rozwiązanie, które spowoduje, że ceny w składzie węgla w różnych lokalizacjach w Polsce będą wynosiły dla odbiorcy indywidualnego, dla tych gospodarstw domowych, które są najbardziej dotknięte czy wrażliwe na zmiany cen surowca, około 1000 zł (996 zł sprecyzowane przez Annę Moskwę - Minister Środowiska i Klimatu) - poinformował. -Tona węgla w kopalni kosztuje obecnie od 700 zł do 1000 zł za tonę. Natomiast ceny w składach są duże wyższe od 2000 do 3000 zł za tonę i mają charakter spekulacyjny- uzupełnił

- Podmioty, które sprzedadzą węgiel po cenie około 1000 zł za tonę, będą mogły ubiegać się o rekompensatę ok. 750 zł do każdej tony, co spowoduje, że odbiorca końcowy rzeczywiście uzyska produkt w cenie akceptowalnej, a sprzedawca będzie mógł realizować zysk. Beneficjentem tej pomocy są gospodarstwa domowe - powiedział Krawczyk.

 -Obliczyliśmy, że cena, która występowała na rynkach po wprowadzeniu embargo na węgiel, do końca maja to jest około 1600-1700 zł. W momencie, kiedy dochodzą koszty logistyki, koszty stałe, ta cena 1750 zł jest ceną właściwą - wyjaśnił pełnomocnik ministra klimatu. - Mam nadzieję, że to jest kwestia najbliższych tygodni - dodał w odpowiedzi na pytanie o termin wdrożenia wskazanego rozwiązania.

Krawczyk zwrócił też uwagę, że firmy takie jak Polska Grupa Górnicza, Bogdanka czy Tauron zdecydowały się na zwiększenie możliwości wydobywczych, jeśli chodzi o węgiel dla gospodarstw domowych. - Ono zostanie troszeczkę zwiększone. Zwiększenie wydobycia nie odbywa się z tygodnia na tydzień, to są miesiące przygotowań, czasami półtora-dwa lata - zaznaczył. Pełnomocnik dodał też, że całość polskiego wydobycia to ponad 44 mln ton rocznie. - W tym zakresie, w którym musimy, będziemy wspomagać się importem z kierunków alternatywnych do rosyjskiego, takich jak Australia, RPA, Kolumbia, Indonezja i USA - podkreślił Krawczyk.