Polipy i mięśniaki. Jak zmiany w obrębie narządów rodnych mogą powodować niepłodność?

Polipy endometrialne – objawy, leczenie i czynniki ryzyka

Polipy endometrialne (polipy trzonu macicy) powstają w wyniku przerostu błony śluzowej macicy. Zmiany stwierdza się u kobiet każdym wieku, ale najwięcej przypadków odnotowuje się między 40. a 49. rokiem życia. Czynnikiem ryzyka jest zwiększone stężenie estrogenów lub ich wyższa aktywność biologiczna.

Najczęstszy objaw polipów endometrialnych stanowi nieprawidłowe krwawienie maciczne. Zmiany bezobjawowe zwykle są rozpoznawane przypadkowo, podczas rutynowych badań kontrolnych. Polipy mogą być pojedyncze lub mnogie, o średnicy od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Zazwyczaj to zmiany rozrostowe o charakterze łagodnym, ale istnieje niewielkie ryzyko ich zezłośliwienia.

Podejrzewa się, że polipy mogą wywierać niekorzystny wpływ na płodność: zaburzać implantację zarodka lub utrudniać plemnikom dostęp do komórki jajowej.

Jak leczyć polipy endometrialne?

Zmiany bezobjawowe mogą ulec samoistnej regresji. W przypadku polipów objawowych leczeniem z wyboru jest resekcja w trakcie histeroskopii operacyjnej. To jedna z tzw. metod małoinwazyjnych (endoskopowych), która umożliwia zobrazowanie zmiany, jej precyzyjne usunięcie, wzrokową ocenę jamy macicy i wykluczenie innych nieprawidłowości. Histeroskopowe usuwanie polipów endometrium może w niektórych przypadkach zwiększyć prawdopodobieństwo zajścia w ciążę. Każdy usunięty polip powinien zostać poddany badaniu histopatologicznemu.

Mięśniak – najczęstszy nowotwór niezłośliwy macicy

Mięśniaki macicy są najczęściej rozpoznawanym nowotworem łagodnym tego narządu, występującym u 20-40% kobiet w wieku rozrodczym. Są zbudowane z mięśniówki gładkiej i tkanki łącznej (tworzącej „pseudotorebkę” na obwodzie mięśniaka). Mięśniaki wychodzą ze ściany macicy i mogą rozwijać się:

• podśluzówkowo – odkształcając jamę macicy i rozrastać się do jej światła (negatywny wpływ na płodność i przebieg ciąży)
• śródściennie – na płodność mogą niekorzystnie wpływać duże zmiany (o średnicy powyżej 5 cm)
• podsurowicówkowo – bez wpływu na płodność.

Mięśniaki mogą być bezobjawowe lub przebiegać z różnymi objawami (m.in. bólami/uciskiem w podbrzuszu, obfitymi krwawieniami miesiączkowymi lub z dróg rodnych, niedokrwistością). Mięśniaki bezobjawowe zwykle nie wymagają leczenia.

Mięśniaki macicy częściej stwierdza się u córek i wnuczek kobiet z mięśniakami macicy; do czynników predysponujących należy także bezdzietność, wczesne dojrzewanie, wiek okołomenopauzalny i otyłość. Dokładnej przyczyny zmian dotąd nie ustalono. Wiadomo jednak, że ich wzrost warunkują hormony (estrogeny, progesteron). 

Jak leczyć mięśniaki macicy?

Leczenie mięśniaków macicy u kobiet w wieku rozrodczym może być przeprowadzone metodami farmakologicznymi, chirurgicznymi lub zabiegowymi. W przypadku leczenia chirurgicznego wykonuje się miomektomię umożliwiającą usunięcie zmian widocznych w polu operacyjnym. Mięśniaki najczęściej usuwane są laparoskopowo i histeroskopowo.

Dowiedz się więcej na temat mięśniaków macicy: https://gameta.pl/blog/miesniaki-macicy-co-to-jest-przyczyny-objawy-leczenie/ 

Przed podjęciem leczenia niepłodności, również przed zastosowaniem metod wspomaganego rozrodu, np. zapłodnienia pozaustrojowego wskazane może być usunięcie mięśniaków.

In vitro w Warszawie można przeprowadzić w klinikach leczenia niepłodności (m.in. w klinice Gameta, przy ul. Cybernetyki 7. Zabieg, po spełnieniu warunków kwalifikacyjnych, może zostać dofinansowany z miejskiego programu leczenia niepłodności metodą pozaustrojową. W latach 2023-2025 stolica przeznaczy na ten cel ponad 40 mln zł.